Hoe kansrijk is het dat Nederland samen met België en Duitsland het wereldkampioenschap voetbal voor vrouwen in 2027 organiseert? Het bidbook, waarin de voetbalbonden uitleggen waarom zij de beste kandidaat zijn, is vandaag bij de FIFA ingeleverd.
"Wij hebben een ijzersterk bid dat goed is voor het Nederlandse voetbal", zegt Gijs de Jong, secretaris-generaal van de KNVB. Dat Oranje door is naar de finaleronde van de Nations League, net als Duitsland, helpt: "Dat zorgt voor aanzien in de voetbalwereld."
Het zou Nederland veel opleveren als het WK hierheen komt. Vrouwenvoetbal zit in de lift en is dus een aantrekkelijke groeimarkt. De Europese voetbalbond UEFA becijferde dat de commerciële waarde ervan in 2033 kan worden verzesvoudigd, met een jaarlijkse waarde van 686 miljoen euro en 328 miljoen fans.
Logisch dat Nederland, Duitsland en België zich hard willen maken voor het WK, want het levert in potentie veel op. Maar er zijn meer kapers op de kust: de Verenigde Staten samen met Mexico, en Brazilië. Zuid-Afrika trok zich twee weken geleden terug.
Waarop ligt de focus bij het 125 pagina's tellende Nederlandse, Belgische en Duitse bid? Om te beginnen de 'knusheid', legt De Jong uit, want de drie landen liggen dicht bij elkaar en dat betekent minder ver reizen. Bij het afgelopen WK in Australië en Nieuw-Zeeland moesten er juist afstanden van duizenden kilometers per wedstrijd worden afgelegd door teams en staf.
Dat past niet bij de huidige klimaatambities van de FIFA. "Bij ons kan al het vervoer binnen een straal van grofweg 300 kilometer, liefst elektrisch of per trein", aldus De Jong.
Die zogeheten knusheid kan een troef zijn voor het Europese drietal. Bij de technische evaluatie door de FIFA van de bids is 70 procent gericht op infrastructuur, en 30 procent op commercie. Daaronder vallen niet alleen het aantal stadions, maar ook de beleving, het neerzetten van een echte voetbalsfeer in de steden. Dat is iets waar het Europese bid flink mee uitpakt aldus de KNVB.
Ook denken De Jong en z'n voetbalbondcollega's ver over de inkomstenvereiste van 570 miljoen dollar van de FIFA heen te kunnen gaan. "We mikken op 800 miljoen, met een doorkijkje naar een miljard."
Een hoop geld, maar haalbaar, denkt hij, bijvoorbeeld via tv-rechten die hij een stuk makkelijker denkt te kunnen verkopen dan Australië en Nieuw-Zeeland afgelopen zomer, die in een ongunstige tijdzone zitten voor landen in Noord- en Zuid-Amerika, Europa en Afrika.
Hoe sterk zijn de tegenkandidaten? De KNVB houdt er serieus rekening mee dat de Verenigde Staten en Mexico zich terugtrekken als kandidaat voor de organisatie van het WK in 2027. Zij organiseren samen met Canada in 2026 al het WK voetbal voor mannen en in 2028 zijn de Olympische Spelen in Los Angeles. En in 2025 wordt ook nog het WK voor clubs in de VS gehouden.
"Het risico bestaat dat van hen het beeld ontstaat van Rupsje Nooitgenoeg", aldus De Jong.
Blijft alleen Brazilië als concurrent over, het land waar stervoetbalsters als Marta en Formiga wonen. In Zuid-Amerika is nog nooit een WK voetbal voor vrouwen georganiseerd. In Europa waren er drie, waaronder dat van 2011 in Duitsland.
"Brazilië is een sterke kandidaat en een gerespecteerd voetballand", zegt De Jong. Zijn hoop is gevestigd op het overtuigen van de stemgerechtigde landen binnen de FIFA. Dat zijn er 205, waarvan hij er 103 over de streep moet zien te trekken. Maar er kan nog een addertje onder het gras zitten.
"Een bid winnen vraagt ook wel om slimmigheden en geniepigheid", zegt sportmarketeer Guido Klomp. "Kun je uitleggen waarom het WK voetbal voor mannen naar Rusland is gegaan, naar Qatar en mogelijk in 2034 naar Saudi-Arabië?" Hij doelt op het feit dat het omstreden gastlanden zijn vanwege hun mensenrechtensituatie. Bovendien zijn de WK's aan Rusland en Qatar in 2010 toegewezen door een later bewezen corrupt bestuur.
"Die bids zijn niet gewonnen op inhoud alleen. Daar spelen ook andere krachten mee. Inhoudelijk kan het Nederlandse bid kansrijk zijn. Maar je moet je wel afvragen of de tegenkandidaten op het lobby-vlak niet meer meters maken."
Ontkomt de KNVB aan het maken van vuile handen om stemmen binnen te harken? Het voor-wat-hoort-wat-principe: als jij ons steunt, steunen wij jouw bid of verzoek een volgende keer ook, en knijpen we op sommige punten - zoals mensenrechten - een oogje dicht?
"Ik maak geen vuile handen, dat kan ik je beloven", zegt De Jong. "Ik zie het WK voor mannen van 2034 in Saudi-Arabië en dit WK als twee gescheiden processen. Wij staan voor mensenrechten."
Maar dat er krachten zijn die groter zijn dan het bidbook alleen is niet uit te sluiten. En dan wordt het voor het Europese drietal toch tricky, denkt Klomp.
"Nederland heeft daarin wel een historie. We zijn ongelooflijk goed in het indienen van inhoudelijke, sterke bidbooks, maar in het 'hosselen' zijn Nederlanders weer niet zo goed. Dat vinden we niet ethisch en dat vind ik ook heel erg te verdedigen. Het is voor mij de vraag of bijvoorbeeld Brazilië die zijpaadjes wel gaat bewandelen."
Het WK in 2027 wordt toegewezen tijdens het congres van de wereldvoetbalbond in Bangkok op 17 mei 2024.